Toekomst- en Omgevingsvisie De Wolden

In samenwerking met Bureau Ruimtewerk en Ruimte Atelier maakte Rosegaar | Verbinders van mens & ruimte | Verbinders van mens & ruimte de Toekomstvisie voor de gemeente De Wolden. De Toekomstvisie zal tevens fungeren als Omgevingsvisie volgens de Omgevingswet, aangevuld met sociaal-maatschappelijke thema's. Wij zijn verantwoordelijk voor het gehele proces, inclusief plan van aanpak, stakeholder- en inwonersparticipatie en de oplevering van het eindproduct. Met de komst van corona zetten we nieuwe vormen van digitale participatie in om zoveel mogelijk partijen te kunnen betrekken bij dit proces. Creativiteit staat voorop! Zo faciliteren wij dat de inwoners van De Wolden hun eigen toekomst vormgeven. Het project liep van augustus 2020 t/m augustus 2022.

"Creatieve en flexibele aanpak leidt tot een vastgestelde Toekomstvisie voor gemeente De Wolden."

Iedere gemeente moet eind 2024 een omgevingsvisie klaar hebben. De gemeente De Wolden neemt daar met de Toekomstvisie een voorschot op. Samen met Bureau Ruimtewerk en Ruimte Atelier was Rosegaar | Verbinders van mens & ruimte verantwoordelijk voor het hele proces: van plan van aanpak tot stakeholder- en bewonersparticipatie en de oplevering van het eindproduct.

De omgevingsvisie is een strategische langetermijnvisie voor de fysieke leefomgeving. Gemeente De Wolden wilde dit graag breder trekken en hier sociaal- maatschappelijke en economische thema’s aan toevoegen. Dit leidde tot een integrale Toekomstvisie, waarin alle aspecten uit de samenleving zijn meegenomen. Voor dit omvangrijke project heeft gemeente De Wolden een extern bureau gevraagd om te helpen bij het maken van deze visie.

“Wij kunnen veel, maar voor zulke grote projecten hebben we onvoldoende capaciteit”, vertelt Gea Lunsing, die als projectleider vanuit gemeente De Wolden betrokken is bij de Toekomstvisie. “Door een extern bureau in te huren vergroot je niet alleen je capaciteit, maar haal je ook veel nieuwe kennis in huis. We hebben een aantal bureaus gevraagd hoe zij de Toekomstvisie zouden vormgeven en hoe zij inwoners, ondernemers en stakeholders hierbij zouden betrekken.”

“We werden verrast door het voorstel van Rosegaar | Verbinders van mens & ruimte. Hun idee was om interactie met inwoners te creëren door een reizende toekomstexpositie te organiseren en in een caravan of camper door de gemeente te trekken. Dat wilden zij kenbaar maken door abri’s te voorzien van mooie posters en social media en krantenberichten in te zetten. De wethouder zag dit plan helemaal zitten. Vanwege die creatieve aanpak hebben we voor Rosegaar | Verbinders van mens & ruimte gekozen.”

“Helaas kregen we al snel te maken met corona en lockdowns, waardoor de reizende toekomstexpositie niet door kon gaan”, gaat Gea verder. “Marlous wist echter snel te schakelen en heeft een online aanpak bedacht om toch de samenleving bij de Toekomstvisie te betrekken. Ze heeft bijvoorbeeld 200 stakeholders gevraagd om mee te denken over de Toekomstvisie. Met behulp van MURAL, een digitale werkplaats om ideeën efficiënt uit te werken en te visualiseren, heeft Marlous uiteindelijk 19 online brainstormsessies gehouden met stakeholders. In totaal waren er 156 deelnemers van 45 unieke organisaties.”

“Die sessies waren een succes. Vooraf hadden ze een webinar georganiseerd, waarin zij stapje voor stapje lieten zien hoe MURAL werkt. Daardoor was dit tijdens de sessies voor iedereen direct duidelijk. Tijdens de sessies zijn 10 thema’s behandeld, zoals aanpassen aan het klimaat, bereikbaar en mobiel platteland, prettig wonen in je dorp, ondernemerschap en vitale samenleving.”

“Naast de stakeholders wilden we natuurlijk ook inwoners van De Wolden bij de Toekomstvisie betrekken. Ook daar had Rosegaar | Verbinders van mens & ruimte iets voor bedacht. In Swipocratie, een participatietool waarmee je online meningen kunt peilen, hebben zij een vragenlijst gemaakt. Om te bepalen welke vragen we wilden stellen, hebben zij zorgvuldig geanalyseerd wat er in het voortraject allemaal naar voren is gekomen.”

“Om inwoners te bereiken hebben we mooie communicatiemiddelen ingezet. We hebben geflyerd en berichten geplaats in kranten, maar Rosegaar | Verbinders van mens & ruimte kwam ook met het idee om te werken met lokale influencers. Zij hebben hier ruchtbaarheid aan gegeven en de vragenlijst verspreid onder hun volgers. Uiteindelijk hebben hier 1200 inwoners aan meegedaan.”

"En behalve volwassenen, hebben we ook kinderen betrokken bij de Toekomstvisie. Zij konden tekeningen maken en inleveren bij supermarkten. Uiteindelijk hebben we 92 tekeningen gekregen. Marlous heeft die prachtige tekeningen met leuke ideeën ook meegenomen in de Toekomstvisie, zodat ook kinderen zich hierin kunnen herkennen.”

“Met alle input van stakeholders en inwoners en de analyse van het huidige beleid, trends en ontwikkelingen, lag er een enorme hoeveelheid aan informatie”, stelt Gea. “Rosegaar | Verbinders van mens & ruimte heeft al die informatie geanalyseerd, daar de rode draad uitgehaald en is gaan schrijven. Dat hebben ze uitstekend gedaan. Ze kunnen heel goed formuleren en makkelijk to the point komen.”

“Het werken aan de Toekomstvisie was één van mijn leukste projecten”, aldus Gea. “Ik heb genoten van de samenwerking met Rosegaar | Verbinders van mens & ruimte. Ze hebben veel werk verzet. Marlous was aanjager, vormgever, schrijver, coördinator en ontwerper van alle mooie middelen. Hun creativiteit, flexibiliteit, daadkracht en intelligente oplossingen waren van grote meerwaarde.”

Het proces rondom de Toekomstvisie is inmiddels bijna afgerond en heeft de titel 'Samen aan zet' gekregen. De gemeenteraad heeft op 27 januari het ontwerp van de Toekomstvisie vastgesteld. Dit ontwerp ligt nu ter inzage. “De raad was unaniem akkoord. Dat komt ook doordat het proces heel zorgvuldig is vormgegeven en de gemeenteraad in elke fase is meegenomen. Het team van  Rosegaar | Verbinders van mens & ruimte heeft bij iedere stap laten zien wat er is gebeurd en aangegeven waar de gemeenteraad op kan rekenen. Daardoor was er bij de raadsleden al veel vertrouwen ontstaan”, besluit Gea.